हिंदू धर्मात अक्षय तृतीया हा सण विशेष महत्त्वाचा मानला जातो. वैशाख महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील तृतीय तिथीला हा सण साजरा केला जातो. यंदा 30 एप्रिल 2025 रोजी अक्षय तृतीया येत आहे. या दिवशी कोणतेही शुभ कार्य करण्यासाठी मुहूर्त पाहण्याची गरज नसते, म्हणून याला ‘अबूझ मुहूर्त’ असेही म्हणतात.
या सणाला धार्मिक आणि ज्योतिषीय दृष्टिकोनातून विशेष स्थान आहे. यंदा या दिवशी अक्षय योग नावाचा दुर्मिळ योग तयार होत आहे, जो 24 वर्षांनंतर पुन्हा आला आहे. हा योग काही राशींसाठी विशेष लाभदायक ठरणार आहे.
अक्षय तृतीया सणाची पौराणिक कथा
अक्षय तृतीया हा सण अनेक पौराणिक कथांशी जोडलेला आहे. असा विश्वास आहे की, या दिवशी भगवान परशुराम यांचा जन्म झाला होता, म्हणून हा दिवस परशुराम जयंती म्हणूनही साजरा केला जातो. तसेच, त्रेतायुगात या तिथीला माता गंगा आणि देवी अन्नपूर्णा यांचा अवतार झाला होता. महर्षी वेदव्यास यांनी याच दिवशी महाभारताच्या रचनेची सुरुवात केली होती. या सर्व कारणांमुळे अक्षय तृतीया हा सण धार्मिकदृष्ट्या अत्यंत पवित्र मानला जातो.
अक्षय तृतीयाचे धार्मिक महत्त्व
या दिवशी भगवान विष्णू, माता लक्ष्मी आणि कुबेर यांची पूजा केली जाते. अक्षय तृतीया या नावाचा अर्थ आहे ‘कधीही नष्ट न होणारा’. या दिवशी केलेल्या शुभ कार्यांचे आणि दान-पुण्याचे फळ कायम टिकते, अशी श्रद्धा आहे. सोने, चांदी, वाहन, मालमत्ता यासारख्या वस्तूंची खरेदी या दिव एप्रिल 2025 रोजी अक्षय तृतीया येत आहे. या दिवशी कोणतेही शुभ कार्य करण्यासाठी मुहूर्त पाहण्याची गरज नसते, म्हणून याला ‘अबूझ मुहूर्त’ असेही म्हणतात.
या सणाला धार्मिक आणि ज्योतिषीय दृष्टिकोनातून विशेष स्थान आहे. यंदा या दिवशी अक्षय योग नावाचा दुर्मिळ योग तयार होत आहे, जो 24 वर्षांनंतर पुन्हा आला आहे. हा योग काही राशींसाठी विशेष लाभदायक ठरणार आहे.
अक्षय योग म्हणजे काय?
ज्योतिषशास्त्रानुसार, अक्षय योग हा एक विशेष ग्रहसंयोग आहे. हा योग तेव्हा तयार होतो जेव्हा चंद्र आणि गुरु हे ग्रह कुंडलीतील दुसऱ्या, सहाव्या, दहाव्या किंवा अकराव्या भावात एकत्र येतात. यंदा, 30 एप्रिल 2025 रोजी हा योग विशेष प्रभावी असेल, कारण चंद्र आपल्या उच्च राशीत म्हणजेच वृषभ राशीत असेल आणि सूर्य मेष राशीत आपल्या उच्च स्थानावर विराजमान असेल. या ग्रहसंयोगामुळे अक्षय योगाची शक्ती आणखी वाढेल.
अक्षय योगाचे वैशिष्ट्य
हा योग 24 वर्षांनंतर पुन्हा येत आहे, याआधी तो 26 एप्रिल 2001 रोजी तयार झाला होता. अक्षय योगाचा अर्थ आहे ‘कधीही नष्ट न होणारा योग’. या योगात केलेल्या कार्यांचे फळ दीर्घकाळ टिकते. विशेषतः धन, संपत्ती आणि यश मिळवण्यासाठी हा योग अत्यंत शुभ मानला जातो. या दिवशी व्यवसाय, गुंतवणूक आणि नवीन प्रकल्प सुरू करणे फायदेशीर ठरते.
अक्षय तृतीया 2025 – शुभ योगांचा संगम
प्रमुख शुभ योग
यंदाच्या अक्षय्य तृतीयेला अक्षय योगासोबतच इतर अनेक शुभ योग तयार होत आहेत, जे या दिवसाला अधिक मंगलमय बनवतात. यामध्ये खालील योगांचा समावेश आहे:
- लक्ष्मी नारायण राजयोग :- हा योग भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी यांच्या कृपेने धन, सुख आणि समृद्धी देणारा मानला जातो. या योगात केलेली पूजा आणि दान अनेक पटींनी फलदायी ठरते.
- गजकेसरी योग :- चंद्र आणि गुरु यांच्या संयोगामुळे तयार होणारा हा योग विशेष शुभ मानला जातो. हा योग करिअर आणि व्यवसायात यश मिळवून देतो.
- सर्वार्थ सिद्धी योग :- हा योग कोणत्याही कार्याला यशस्वी बनवण्यासाठी ओळखला जातो. या योगात नवीन कामांची सुरुवात करणे शुभ ठरते.
- रवि योग आणि शोभन योग :- हे योग कार्यक्षेत्रात यश आणि सकारात्मक ऊर्जा प्रदान करतात. या योगांमुळे अक्षय तृतीया हा दिवस सर्व कार्यांसाठी आदर्श ठरतो.
- या योगांचा प्रभाव :- या सर्व योगांचा एकत्रित प्रभाव काही राशींसाठी विशेष लाभदायक ठरणार आहे. विशेषतः वृषभ, कर्क आणि तुला राशीच्या व्यक्तींना या योगांचा जास्तीत जास्त फायदा मिळेल. याबद्दल पुढील भागात सविस्तर चर्चा करू.
राशीनुसार अक्षय तृतीयाचा प्रभाव
वृषभ राशी
वृषभ राशीच्या व्यक्तींसाठी यंदाची अक्षय तृतीया आर्थिक दृष्टिकोनातून अत्यंत शुभ आहे. या दिवशी केलेली गुंतवणूक, मालमत्ता खरेदी किंवा व्यवसायातील नवीन करार यशस्वी ठरतील. नोकरी करणाऱ्या व्यक्तींना पदोन्नती किंवा नवीन संधी मिळण्याची शक्यता आहे.
व्यवसायात वाढ होईल आणि नवीन ग्राहक जोडले जातील. विशेषतः रियल इस्टेट आणि ऑटोमोबाइल क्षेत्रात काम करणाऱ्यांना मोठा फायदा होईल. कौटुंबिक जीवनात आनंद आणि शांती राहील. घरात शुभ प्रसंग होण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे वातावरण प्रसन्न राहील.
कर्क राशी
कर्क राशीच्या व्यक्तींसाठी हा दिवस करिअर मधील नवीन संधी घेऊन येईल. नवीन नोकरी मिळण्याची शक्यता आहे किंवा विद्यमान नोकरीत प्रगती होईल. या दिवशी सोने, चांदी किंवा मालमत्ता खरेदी केल्यास दीर्घकालीन लाभ मिळेल. व्यवसायात नवीन प्रकल्प सुरू करण्यासाठी हा काळ अनुकूल आहे. सामाजिक जीवनात मान-सन्मान वाढेल. मित्र आणि कुटुंबीय यांच्याशी संबंध दृढ होतील.
तूळ राशी
तुला राशीच्या व्यक्तींना या दिवशी रुका हुआ पैसा मिळण्याची शक्यता आहे. नवीन आर्थिक संधी उपलब्ध होतील. या राशीच्या व्यक्तींच्या आकर्षणात वाढ होईल, ज्यामुळे सामाजिक जीवनात त्यांचा प्रभाव वाढेल. नवीन वाहन किंवा मालमत्ता खरेदीचे योग आहेत. व्यवसाय आणि वैयक्तिक जीवनात संतुलन राखण्यासाठी हा काळ अनुकूल आहे. नवीन व्यावसायिक करार यशस्वी ठरतील.
अक्षय तृतीया – पूजेची पद्धत
पूजेला लागरे साहित्य
अक्षय्य तृतीयेच्या पूजेसाठी खालील साहित्य आवश्यक आहे:
- माता लक्ष्मी, भगवान विष्णू, गणपती आणि कुबेर यांच्या मूर्ती किंवा चित्रे
- लाल किंवा पिवळा कपडा
- गंगाजल
- कुंकू, चंदन, हळद
- फुले, तुळशीची पाने
- धूप, दिवा, अगरबत्ती
- प्रसाद (खीर, फळे, मिठाई)
- तांदूळ, सुपारी, नारळ
पूजेचा विधी
सकाळी लवकर उठून स्नान करावे आणि स्वच्छ वस्त्र परिधान करावे. घरातील मंदिर स्वच्छ करावे आणि पूजेची तयारी करावी. एका चौकीवर लाल किंवा पिवळा कपडा पसरावा. त्यावर माता लक्ष्मी, भगवान विष्णू, गणपती आणि कुबेर यांच्या मूर्ती किंवा चित्रे ठेवावीत. मूर्तींना गंगाजलाने स्नान घालावे आणि कुमकुम, चंदनाचा टिळा लावावा.
पूजा आणि मंत्रजप
सर्वप्रथम गणेशाची पूजा करावी, त्यानंतर भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी यांची पूजा करावी. खालील मंत्रांचा जप करावा:
- लक्ष्मी मंत्र: ॐ श्रीं महालक्ष्म्यै नमः
- विष्णू मंत्र: ॐ नमो भगवते वासुदेवाय
- कुबेर मंत्र: ॐ यक्षाय कुबेराय वैश्रवणाय धनधान्याधिपतये धनधान्यसमृद्धिं मे देहि दापय स्वाहा
पूजेनंतर प्रसाद वाटावा आणि गरजूंना अन्न, वस्त्र किंवा पाण्याचे दान करावे. या दानामुळे पुण्यप्राप्ती होते आणि घरात समृद्धी येते.
सूर्योदयाच्या वेळी तांब्याच्या भांड्यात पाणी घेऊन सूर्यदेवाला अर्घ्य अर्पण करावे. यामुळे जीवनातील अडथळे दूर होतात. घराच्या मुख्य प्रवेशद्वार, पूजाघर, स्वयंपाकघर आणि तुळशीजवळ दिवे लावावेत. यामुळे सकारात्मक ऊर्जा वाढते. या दिवशी जास्तीत जास्त दान करावे. विशेषतः पाणी, तूप , तांदूळ, गूळ आणि वस्त्रांचे दान शुभ मानले जाते.
अक्षय तृतीयेला राशीनुसार उपाय
- मेष राशी :- भगवान शिव यांची पूजा करावी आणि शिवलिंगावर गंगाजल आणि दूध अर्पण करावे. ‘ॐ नमः शिवाय’ मंत्राचा जप करावा.
- वृषभ राशी :- भगवान विष्णू यांच्या मूर्तीला तुळशीची पाने अर्पण करावी आणि विष्णुसहस्रनामाचा पाठ करावा.
- कर्क राशी :- भगवान श्रीराम यांची पूजा करावी आणि रामरक्षा स्तोत्राचा पाठ करावा. यामुळे करिअरमधील अडथळे दूर होतील.
अक्षय तृतीयाच्या दिवशी काय खरेदी करावे ?
अक्षय तृतीया हा सोने, चांदी, मालमत्ता आणि वाहन खरेदीसाठी सर्वोत्तम दिवस मानला जातो. या दिवशी खरेदी केलेल्या वस्तू दीर्घकाळ टिकतात आणि समृद्धी आणतात. खालील गोष्टी खरेदी करणे शुभ मानले जाते. या दिवशी सोने आणि चांदी, घर, जमीन, व्यावसायिक जागा, कार, दुचाकी, नवीन कपडे किंवा पारंपरिक वस्त्र खरेदी करावे.
अक्षय तृतीया 2025 हा सण केवळ धार्मिकच नाही तर ज्योतिषीय दृष्टिकोनातूनही अत्यंत महत्त्वाचा आहे. या दिवशी तयार होणारा अक्षय योग आणि इतर शुभ योग काही राशींसाठी विशेष लाभदायक ठरणार आहेत. वृषभ, कर्क आणि तुला राशीच्या व्यक्तींना धन, यश आणि समृद्धी मिळण्याची मोठी संधी आहे. योग्य पूजा पद्धती, उपाय आणि शुभ खरेदी यामुळे तुम्ही या दिवसाचा जास्तीत जास्त लाभ घेऊ शकता.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
अक्षय तृतीया म्हणजे काय आणि ती का साजरी केली जाते?
अक्षय तृतीया हा हिंदू आणि जैन धर्मातील एक शुभ सण आहे जो वैशाख महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या तृतीया तिथीला साजरा केला जातो. ‘अक्षय’ म्हणजे कधीही नष्ट न होणारा, आणि या दिवशी केलेल्या कार्यांचा किंवा दानाचा फायदा कायमस्वरूपी टिकतो अशी श्रद्धा आहे. हा सण भगवान परशुराम यांच्या जन्मदिवसाचे स्मरण, त्रेता युगाची सुरुवात आणि समृद्धी व सौभाग्यासाठी साजरा केला जातो.
अक्षय तृतीया का शुभ मानली जाते?
हा दिवस साडेतीन मुहूर्तांपैकी एक आहे आणि सूर्य व चंद्र या दिवशी आपल्या सर्वोच्च तेजस्वी अवस्थेत असतात, ज्यामुळे हा दिवस नवीन सुरुवात, लग्न, गुंतवणूक आणि सोने खरेदीसाठी अत्यंत शुभ मानला जातो. या दिवशी केलेली कोणतीही शुभ कार्ये अक्षय फळ देतात अशी मान्यता आहे.
अक्षय तृतीया दिवशी सोने का खरेदी केले जाते?
या दिवशी सोने खरेदी करणे शुभ मानले जाते कारण अशी मान्यता आहे की या दिवशी खरेदी केलेले सोने कधीही कमी होत नाही आणि समृद्धी वाढवते. भगवान कुबेर यांना या दिवशी संपत्तीचे रक्षक म्हणून नेमणूक मिळाली होती, त्यामुळे सोने खरेदीला विशेष महत्त्व आहे.
अक्षय तृतीया जैन धर्मात का महत्त्वाची आहे?
जैन धर्मात हा सण प्रथम तीर्थंकर ऋषभनाथ यांच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो. त्यांनी 400 दिवसांच्या उपवासानंतर या दिवशी हस्तिनापूर येथे राजा श्रेयांस यांच्याकडून ऊसाचा रस ग्रहण करून उपवास सोडला होता. जैन अनुयायी या दिवशी वरशीतप नावाचा उपवास करतात.
अक्षय तृतीया आणि पर्यावरण यांचा संबंध काय?
या दिवशी शेतकरी पेरणी सुरू करतात आणि पृथ्वी मातेची पूजा करतात. तसेच, गंगेचे पृथ्वीवर अवतरण या दिवशी झाले असे मानले जाते, ज्यामुळे पाण्याचे आणि निसर्गाचे महत्त्व अधोरेखित होते.
अक्षय तृतीया सणाचा मुख्य संदेश काय आहे?
अक्षय तृतीया हा सण समृद्धी, नवीन सुरुवात आणि दानधर्माचा संदेश देतो. या दिवशी केलेली शुभ कार्ये आणि दान कायमस्वरूपी फळ देतात, आणि आपण सात्विक जीवनशैली स्वीकारून समाजात सकारात्मकता पसरवावी हा या सणाचा मुख्य उद्देश आहे.
या सणाच्या निमित्ताने आपण सर्वांनी सकारात्मक विचार ठेवावेत, दान-पुण्य करावे आणि नवीन सुरुवातीसाठी तयार राहावे. अक्षय तृतीया तुमच्या आयुष्यात सुख, शांती आणि समृद्धी घेऊन येवो, हीच सदिच्छा!
