गेल्या काही दिवसांपासून महाराष्ट्रात मान्सूनने पुन्हा एकदा जोर धरला आहे. कोकण, विदर्भ आणि मराठवाड्यातील अनेक भागांमध्ये पावसाचा वेग वाढला आहे. भारतीय हवामान खात्याने (IMD) २८ जून २०२५ पासून पुढील चार दिवसांसाठी मुसळधार पावसाचा अंदाज वर्तवला आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना आणि सामान्य नागरिकांना सतर्क राहण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.
हवामान खात्याच्या ताज्या अंदाजानुसार, कोकण आणि मध्य महाराष्ट्रातील घाट परिसरात २८ जून रोजी मुसळधार ते अतिमुसळधार पावसाची शक्यता आहे. मुंबई, ठाणे, पालघर, रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग आणि कोल्हापूरच्या घाटमाथ्यावर यलो अलर्ट जारी करण्यात आला आहे. याचा अर्थ या भागांत ६५ मिलीमीटरपेक्षा जास्त पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. विशेषतः पुणे आणि सातारा येथील घाटमाथ्यावर ऑरेंज अलर्ट जारी करण्यात आला आहे, जिथे ११५ मिलीमीटरपेक्षा जास्त पावसाची नोंद होऊ शकते.
विदर्भातील ११ जिल्ह्यांमध्ये गेल्या दोन दिवसांपासून जोरदार पाऊस पडत आहे. यामुळे काही भागात पिकांचे नुकसान झाल्याच्या बातम्या समोर येत आहेत. अमरावती, वाशिम, यवतमाळ, वर्धा आणि भंडारा येथे यलो अलर्ट जारी करण्यात आला आहे. मराठवाड्यातील छत्रपती संभाजीनगर, जालना, परभणी, नांदेड आणि हिंगोली येथेही तीव्र पावसाचा इशारा देण्यात आला आहे. या भागांत हलका ते मध्यम पाऊस पडण्याची शक्यता आहे, परंतु काही ठिकाणी मुसळधार पावसाची नोंद होऊ शकते.
उत्तर महाराष्ट्रातील जळगाव, धुळे आणि नंदुरबार येथे पावसाचा तीव्र इशारा देण्यात आला आहे. या भागांत हलका ते मध्यम पाऊस अपेक्षित आहे, परंतु काही ठिकाणी जोरदार सरी पडण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. शेतकऱ्यांना पेरणी आणि पिकांच्या संरक्षणासाठी विशेष काळजी घेण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.
२९ जून रोजी रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, पुणे, सातारा आणि कोल्हापूरच्या घाटमाथ्यावर ऑरेंज अलर्ट कायम राहील. या भागांत मुसळधार पावसाची शक्यता आहे, ज्यामुळे पूर आणि भूस्खलनाचा धोका वाढू शकतो. मुंबई, ठाणे, पालघर आणि नाशिकच्या घाटमाथ्यावर यलो अलर्ट आहे, जिथे मध्यम स्वरूपाचा पाऊस पडण्याची अपेक्षा आहे.
मराठवाड्यात बहुतांश ठिकाणी हलका ते मध्यम पाऊस पडेल, तर विदर्भात यलो अलर्ट कायम आहे. या भागांत पावसाचा जोर कमी-जास्त होत राहील, परंतु शेतकऱ्यांनी पिकांचे नुकसान टाळण्यासाठी योग्य खबरदारी घ्यावी
३० जून रोजी रत्नागिरी, रायगड, कोल्हापूर, सातारा आणि पुणे येथील घाटमाथ्यावर ऑरेंज अलर्ट कायम राहील. मुंबई, ठाणे, सिंधुदुर्ग आणि संपूर्ण विदर्भात यलो अलर्ट आहे. १ जुलै रोजी तळ कोकणात ऑरेंज अलर्ट कायम राहील, तर रायगड, कोल्हापूर आणि पुणे येथील घाटमाथ्यावर जोरदार पावसाची शक्यता आहे. मराठवाड्यातील हिंगोली, परभणी आणि नांदेड येथे यलो अलर्ट आहे.
३. हवामान अपडेट्स तपासा
भारतीय हवामान खात्याच्या अधिकृत वेबसाइटवर (www.imdpune.gov.in) दररोज हवामान अंदाज तपासा. तसेच, स्थानिक कृषी केंद्रांशी संपर्क साधून ताज्या अपडेट्स मिळवा.
मी गेल्या काही वर्षांपासून शेतकऱ्यांसोबत हवामान आणि शेतीविषयक चर्चा करत आहे. विदर्भातील एका शेतकऱ्याने मला सांगितले की, गेल्या वर्षी अवकाळी पावसामुळे त्यांच्या सोयाबीन पिकाचे मोठे नुकसान झाले. यंदा ते हवामान अंदाज तपासूनच पेरणी करत आहेत. अशा अनुभवांमुळे हवामान अंदाजाची माहिती किती महत्त्वाची आहे, हे लक्षात येते. यंदाच्या मान्सूनचा अंदाज पाहता, शेतकऱ्यांनी सावध राहणे आणि योग्य नियोजन करणे अत्यंत गरजेचे आहे.
भारतीय हवामान खात्याने यंदा सरासरीपेक्षा १०५ टक्के जास्त पावसाचा अंदाज वर्तवला आहे. याचा अर्थ महाराष्ट्रातील बहुतांश भागांत चांगला पाऊस पडेल, परंतु काही ठिकाणी अतिवृष्टीमुळे पूर आणि भूस्खलनाचा धोका आहे. खासकरून कोकण आणि पश्चिम घाट परिसरात सतर्क राहणे गरजेचे आहे.
नागरिकांसाठी सावधगिरी
- वाहतूक: मुसळधार पावसामुळे रस्त्यांवर पाणी साचण्याची शक्यता आहे. प्रवासाचे नियोजन करताना हवामान अपडेट्स तपासा.
- सुरक्षितता: मेघगर्जनेसह पाऊस पडण्याची शक्यता आहे, त्यामुळे घराबाहेर पडणे टाळा.
- दैनंदिन नियोजन: पावसाची शक्यता लक्षात घेऊन वेळापत्रक तयार करा.
महाराष्ट्रात २८ जून २०२५ पासून पुढील चार दिवस पावसाचा जोर कायम राहणार आहे. कोकण, विदर्भ, मराठवाडा आणि उत्तर महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांना यलो आणि ऑरेंज अलर्ट जारी करण्यात आले आहेत. शेतकऱ्यांनी पिकांचे नुकसान टाळण्यासाठी आणि नागरिकांनी सुरक्षिततेसाठी योग्य खबरदारी घ्यावी. ताज्या हवामान अपडेट्ससाठी भारतीय हवामान खात्याच्या वेबसाइटवर भेट द्या आणि स्थानिक कृषी केंद्रांशी संपर्क साधा.