कोरोना पुन्हा आलाय ? कोविडच्या च्या संख्येमध्ये महाराष्ट्र दुसऱ्या क्रमांकावर !

तरीही, या घटनेने पाच वर्षांपूर्वी जगभर थैमान घालणाऱ्या कोरोनाची आठवण पुन्हा ताजी झाली आहे. सिंगापूर, हाँगकाँग, थायलंडसारख्या देशांमध्येही कोविड रुग्णांची संख्या झपाट्याने वाढत आहे. या वाढत्या रुग्णसंख्येमागे जे.एन.1 या व्हेरियंटचा एक नवीन स्ट्रेन असल्याच सांगितल जात आहे.

मुंबई आणि महाराष्ट्रातही कोविड रुग्णांची संख्या हळूहळू वाढत असल्याने ही चिंतेची बाब ठरत आहे. पण प्रशासनाने लोकांना घाबरून न जाण्याच आवाहन केल आहे. चला, या सगळ्या परिस्थितीचा आढावा घेऊया आणि सध्याची आकडेवारी, जे.एन.1 व्हेरियंट आणि त्यावरील उपाय याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.

मुंबईतील केईएम हॉस्पिटलमधील मृत्यू आणि खुलासा

19 मे रोजी मुंबईतील केईएम हॉस्पिटलमध्ये दोन महिलांचा मृत्यू झाल्याची बातमी समोर आली. या दोन्ही महिला कोविड पॉझिटिव्ह होत्या, त्यामुळे सुरुवातीला त्यांचा मृत्यू कोविडमुळे झाला असावा, असा अंदाज व्यक्त केला गेला. पहिली महिला 54 वर्षांची होती, तर दुसरी 14 वर्षांची मुलगी होती. या बातमीमुळे मुंबईत एकच खळबळ उडाली. पण नंतर केईएम हॉस्पिटल आणि मुंबई महानगरपालिका प्रशासनाने स्पष्ट केल की, या दोन्ही मृत्यूंच कारण कोविड नव्हत. 54 वर्षीय महिलेचा मृत्यू कर्करोगामुळे झाला, तर 14 वर्षीय मुलीचा मृत्यू मूत्रपिंडाच्या आजारामुळे झाला.

या दोन्ही रुग्णांची मृत्यूपूर्वी कोविड चाचणी पॉझिटिव्ह आली होती, पण त्यांचा मृत्यू कोविडमुळे नाही, तर त्यांना असलेल्या इतर गंभीर आजारांमुळे झाल्याच प्रशासनाने सांगितल. एका डॉक्टरांनी सांगितल की, अशा प्रकारच्या प्रकरणांमध्ये रुग्णालयात नियमित कोविड चाचण्या केल्या जातात, आणि त्यामुळे काही रुग्ण पॉझिटिव्ह आढळतात, पण त्यांचा मृत्यू नेहमीच कोविडमुळे होत नाही. तरीही, या घटनेने मुंबईकरांमध्ये चिंता निर्माण केली आहे.

सिंगापूर, हाँगकाँग आणि थायलंडमध्ये कोविडचा पुन्हा उद्रेक

मुंबईत कोविड रुग्णांची संख्या वाढत असताना, दक्षिण-पूर्व आशियातील काही देशांमध्येही कोविडचा प्रादुर्भाव पुन्हा वाढताना दिसत आहे. सिंगापूरमध्ये गेल्या काही आठवड्यांपासून कोविड रुग्णांची संख्या झपाट्याने वाढली आहे. सिंगापूरच्या आरोग्य मंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, एप्रिलच्या शेवटच्या आठवड्यात तिथे 11,100 रुग्णांची नोंद झाली होती, तर मेच्या पहिल्या आठवड्यात हा आकडा 14,200 पर्यंत पोहोचला. म्हणजेच, रुग्णसंख्येत जवळपास 28 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे.

एप्रिलमध्ये दररोज सरासरी 102 रुग्णांना हॉस्पिटलमध्ये दाखल कराव लागत होत, पण मे महिन्यात हा आकडा 133 पर्यंत पोहोचला. हाँगकाँगमध्येही परिस्थिती चिंताजनक आहे. गेल्या पाच महिन्यांत तिथे एका वर्षातील सर्वाधिक कोविड रुग्ण आढळले आहेत. हाँगकाँगच्या सेंटर फॉर हेल्थ प्रोटेक्शनच्या माहितीनुसार, 10 मे रोजी संपलेल्या आठवड्यात 1,024 कोविड रुग्णांची नोंद झाली, आणि काही रुग्णांचा मृत्यूही झाला.

चीनमध्येही कोविड रुग्णांची संख्या वाढत आहे. एप्रिल महिन्यात तिथे रुग्णसंख्या दुप्पट झाल्याच चीनच्या आजार प्रतिबंधक आणि नियंत्रण विभागाने सांगितल. थायलंडमध्येही गेल्या चार महिन्यांत 7,167 कोविड रुग्ण आढळले, आणि 19 जणांचा मृत्यू झाला. थायलंडमध्ये एप्रिलमध्ये झालेल्या ‘सॉन्गक्रान’ फेस्टिवलनंतर रुग्णसंख्येत वाढ झाल्याच सांगितल जात आहे. या सगळ्या आकडेवारीवरून एक गोष्ट स्पष्ट होते, की कोविड पुन्हा एकदा डोक वर काढत आहे, आणि त्यामागे जे.एन.1 व्हेरियंटचा नवीन स्ट्रेन असल्याच सांगितल जात आहे.

भारत आणि महाराष्ट्रातील कोविड रुग्णांची सध्याची आकडेवारी

आता भारत आणि महाराष्ट्रातील कोविड परिस्थितीचा आढावा घेऊया. केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाच्या माहितीनुसार, 19 मे 2025 पर्यंत भारतात कोविडचे 257 सक्रिय रुग्ण आहेत. यापैकी 164 रुग्णांची नोंद गेल्या आठवड्याभरात, म्हणजेच 12 मे नंतर झाली आहे. देशात सर्वाधिक 95 सक्रिय रुग्ण केरळमध्ये आहेत, तर दुसऱ्या क्रमांकावर महाराष्ट्र आहे.

महाराष्ट्रात एका आठवड्यात कोविड रुग्णांची संख्या 12 वरून 56 वर पोहोचली आहे. यामध्ये मुंबईत सर्वाधिक रुग्ण आढळले आहेत. 19 मे रोजी मुंबईत 8 नवीन कोविड रुग्णांची नोंद झाली, तर एकूण रुग्णसंख्या 53 वर पोहोचली आहे. पुण्यातही एका 87 वर्षीय व्यक्तीला कोविडची लागण झाल्याची माहिती समोर आली आहे. ही वाढती रुग्णसंख्या चिंतेची बाब आहे, कारण पाच वर्षांपूर्वी कोविडने जगभरात हाहाकार माजवला होता, आणि तशी परिस्थिती पुन्हा येऊ नये, अशी सर्वांचीच इच्छा आहे.

जे.एन.1 व्हेरियंट आणि त्याची लक्षण

आता या कोविड वाढीमागच कारण असलेल्या जे.एन.1 व्हेरियंटबद्दल जाणून घेऊया. सध्या सिंगापूर आणि हाँगकाँगमध्ये वाढत्या रुग्णसंख्येमागे जे.एन.1 व्हेरियंटचा नवीन स्ट्रेन असल्याच सांगितल जात आहे. हा स्ट्रेन ओमिक्रॉन व्हेरियंटच्या बीए.2.86 या प्रकारातून तयार झाला आहे. जे.एन.1 व्हेरियंट पहिल्यांदा ऑगस्ट 2023 मध्ये लक्झेंबर्गमध्ये आढळला होता, आणि जागतिक आरोग्य संघटनेने (डब्ल्यूएचओ) त्याला ‘व्हेरियंट ऑफ इंटरेस्ट’ म्हणून नोंदवल आहे.

सिंगापूरमध्ये तीनपैकी दोन कोविड रुग्णांना या नवीन स्ट्रेनची लागण झाल्याच दिसून आल आहे. या व्हेरियंटची लक्षण काय आहेत, हे जाणून घेण महत्त्वाच आहे. या व्हेरियंटमुळे घसा दुखण, कोरडा खोकला, ताप येण, थकवा जाणवण, नाक गळण, डोकेदुखी, वास न येण आणि तोंडाची चव जाण अशी लक्षण दिसतात. काही रुग्णांमध्ये पोट आणि आतड्यांशी संबंधित समस्याही आढळल्या आहेत. ही लक्षण काही दिवसांपासून ते आठवड्यांपर्यंत टिकू शकतात. ज्यांची रोगप्रतिकारक शक्ती कमी आहे, ज्येष्ठ नागरिक आणि दीर्घकालीन आजार असलेल्या व्यक्तींना या व्हेरियंटचा धोका जास्त आहे.

जे.एन.1 व्हेरियंट का धोकादायक ठरतोय?

जे.एन.1 व्हेरियंट 2023 पासून आहे, मग आता त्याची लागण का वाढत आहे, असा प्रश्न अनेकांना पडला आहे. काही तज्ज्ञांच्या मते, हा व्हेरियंट रोगप्रतिकारक शक्तीवर मात करून खूप वेगाने पसरतो. आधीच्या एक्सबीबी.5 सारख्या व्हेरियंटपेक्षा हा स्ट्रेन वेगळा आहे. त्यामुळे ज्यांना आधी कोविड झाला आहे किंवा ज्यांनी लस घेतली आहे, अशा लोकांनाही या व्हेरियंटची लागण होत आहे.

सिंगापूर आणि हाँगकाँगमध्ये रोगप्रतिकारक शक्ती कमी झाल्याने रुग्णसंख्या वाढत आहे. भारतातही खूप आधी कोविड लसीकरण झाल होत, त्यामुळे लोकांच्या शरीरातील अँटीबॉडीज कमी झाल्या असण्याची शक्यता आहे. पण काही तज्ज्ञांच अस मत आहे की, या व्हेरियंटमुळे जास्त घाबरण्याच कारण नाही.

इंडियन मेडिकल रिसर्च कौन्सिलचे शास्त्रज्ञ डॉ. रमन गंगाखेडकर यांनी सांगितल की, भारतात ओमिक्रॉन व्हेरियंटवर प्रभावी असणारी लस उपलब्ध आहे. ही लस पुण्यातील जिनोवा फार्मास्युटिकल्सने तयार केली आहे. जर भारतात रुग्णसंख्या वाढली, तर लसींचं उत्पादन तातडीने वाढवलं जाऊ शकत.

प्रशासनाची तयारी आणि नागरिकांसाठी सल्ला

मुंबईत कोविड रुग्णांची संख्या वाढत असल्याने प्रशासन अलर्ट मोडवर आहे. मुंबई महानगरपालिकेने रुग्णालयांमध्ये खास व्यवस्था केली आहे. सेव्हन हिल्स रुग्णालयात 20 खाटा लहान मुल आणि गरोदर महिलांसाठी, तसंच 60 सामान्य खाटा तयार ठेवण्यात आल्या आहेत.कस्तुरबा रुग्णालयात 2 आयसीयू खाटा आणि 10 खाटांचा सामान्य वॉर्ड तयार आहे. गरज पडल्यास ही क्षमता वाढवली जाईल, अस प्रशासनाने सांगितल आहे.

नागरिकांना कोणतीही लक्षण जाणवल्यास तातडीने रुग्णालयात जाऊन उपचार घेण्याच आवाहन करण्यात आल आहे. प्रशासनाने स्पष्ट केल आहे की, घाबरण्याच कोणतही कारण नाही. पण काही गोष्टींची काळजी घेण गरजेच आहे. ज्येष्ठ नागरिक आणि ज्यांची रोगप्रतिकारक शक्ती कमी आहे, अशा व्यक्तींनी मास्क घालण, स्वच्छता राखण आणि गर्दीच्या ठिकाणी जाण टाळण गरजेच आहे, असा सल्ला तज्ज्ञांनी दिला आहे.

मुंबई आणि महाराष्ट्रात सध्या कोविड रुग्णांची संख्या वाढत असली, तरी परिस्थिती नियंत्रणात आहे. आतापर्यंत कोविडमुळे एकाही मृत्यूची नोंद झालेली नाही, आणि रुग्णालयात दाखल होणाऱ्या रुग्णांच प्रमाणही कमी आहे. जे.एन.1 व्हेरियंटमुळे सिंगापूर, हाँगकाँगसारख्या देशांमध्ये रुग्णसंख्या वाढत आहे, पण भारतात सध्या तरी धोक्याची परिस्थिती नाही.

तरीही, आपण सगळ्यांनी सतर्क राहण गरजेच आहे. मास्क वापरण, हात स्वच्छ ठेवणंआणि लक्षण जाणवल्यास तातडीने उपचार घेण, या साध्या गोष्टी आपल्याला सुरक्षित ठेवू शकतात. प्रशासनानेही चांगली तयारी केली आहे, त्यामुळे घाबरण्याच कारण नाही.